قالب های تونل :

مقطع قالب های تونل بسته به کاربری تونل و نوع زمینی که تونل در آن حفر می شود متفاوت است . عموما تونل های با مصارف آبرسانی به صورت دایره کامل یا نعل اسبی و تونل های جاده ای به شکل های طاق قوسی با نشیمن تخت یا نعل اسبی  با نشیمن تخت ساخته می شوند . اغلب برای تونل های فاضلاب از مقاطع تخم مرغی یا نیم بیضی استفاده می شود . طول قالبهای تونل معمولا 6 ، 9 و 12 متر می باشد.

هر قالب تونل دارای یک ارابه می باشد که وظیفه انتقال بار ناشی از بتن ریزی به زمین را به عهده دارد . ارابه شامل ستون ثابت ، ستون کشویی ، سیستم چرخ ، تیر طولی و تیر عرضی بوده و در برخی موارد با توجه به میزان بار وارده به قالب ممکن است شامل تیره ای فرعی و ستونک نیز یاشد .

برای تحمل بار ناشی از بتن ریزی و دستیابی یه یک سطح صاف و یکپارچه مقطع پوسته ای برای قالب در نظر گرفته می شود . پوسته با توجه به ابعاد مقطع ممکن است علاوه بر تاج از یک یا دو گلبرگ (دیواره) در هر سمت  قالب تشکیل شده باشد. پوسته های ساخته شده تاج و دیواره ها به روی ارابه سوار می شود و توسط چرخ هایی که زیر ارابه تعبیه شده روی ریل حرکت می کند که این حرکت می تواند توسط نیروی کششی یا سیستم خود رونده انجام می گیرد.

هر قالب تونل دارای یک سیستم برق و سیستم ویبراتور بدنه (بادی یا برقی) می باشد. روی سگمنت های تاج و دیواره ها حفره هایی جهت اتصال لوله پمپ بتن ریزی و همچنین بازدید بتن تعبیه میشود.

بطور کلی قالب های تونل به دو دسته اصلی با توجه به باز و بسته شدن تقسیم می شوند شامل قالب های هیدرولیکی و قالبهای مکانیکی که در نوع قالب هیدرولیکی در روش های متداول تونل هایی با مقطع دایره ، نعل اسبی و غیره مورد استفاده قرار میگیرد که با توجه به وزن هر سگمنت جهت باز و بسته شدن قالب از جک های هیدرولیکی استفاده می شود و در نوع مکانیکی از جکهای دستی یا روغنی استفاده می شود و در مقایسه ابعادی و قیمتی دارای اشل کوچکتر و ارزانتری هستند.