قالب لغزان

یکی از روش های قالب بندی سیستم لغزان می باشد که ویژگی های خاص خود را داراست . با استفاده از این شیوه در قالب بندی بسیاری از داربست های اطراف سازه ها حذف گردیده و علاوه بر آنکه نمای بهتری از سازه ایجاد می شود ، سرعت اجرای کار نیز افزایش می یابد. مهم ترین مزیت قالب لغزان علاوه بر سرعت و صرفه اقتصادی ، این است که قالب بطور پیوسته بر روی سطح سازه حرکت می کند و بدین ترتیب سازه ای با سطح یکپارچه ایجاد می کند که هیچگونه خط قطعی بر روی بتن دیده نمی شود. قالب لغزان در اجرای سازه های مرتفع با ضخامت ثابت و یا متغیر به عنوان یکی از موثر ترین روش های اجرایی شناخته می شود.

از قالب بندی اغزان می توان برای سازه هایی همچون برج های مخابراتی ، سیلوها، انبارها ، دیوارهای برشی و نیز آسانسورهای مرتفع، پلکان و هسته های تاسیساتی استفاده کرد.

قالب های لغزان قائم معمولا توسط جکهایی حرکت می کنند که بر روی میله های فولادی صاف یا لوله سازه ای کار گذاشته شده در بتن سخت عمل می کنند، که این جک ها ممکن است از نوع دستی، بادی، برقی یا هیدرولیکی باشند.

جک هیدرولیکی با میله ای عمودی به روی هر شاسی متصل بوده که جک نیز به نوبه خود بر روی میله ای که درون پوسته بتن قرار می گیرد بالا می رود. بدین ترتیب با بالا رفتن جک ، شاسی متکی بر آن و سپس قالب به بالا کشیده خواهد شد . حرکت مداوم قالبها ایجاب می نماید که عملیات بتن ریزی به طور دائمی در شبانه روز و با چند شیفت کاری ادامه یابد . به علت حساس بودن این نوع قالب بندی و این که در ارتفاع انجام می گیرد می بایست نهایت دقت در اجرا و ایمنی لحاظ گردد.

جک به عنوان عامل حرکتی قالب در میانه یوک نصب مسگردد به صورتی که جک ها به پایین هدبیم توسط صغحه جک گیر متصل می گردند. به منظور انتقال روغن هیدرولیک از یونیت به جک ها از شیلنگ های فشار قوی استفاده می گردد. بطور کلی انتقال نیروی جک به بتن سخت شده توسط میل جک صورت میگیرد به طوری که میل جک که از میانه جک عبور کرده و در قسمت پایه بر روی بتن سخت شده متکی می گردد. اتصال این قطعات به یکدیگر توسط مغزی میل جک صورت میگیرد. همچنین لازم به ذکر است غلاف میل جک برای ممانعت از تماس بتن تازه با میل جک در قسمت پایین جک نصب می شود و در انتها امکان خارج نمودن میل جک ها را از داخل بتن فراهم می نماید.

اساس روش اجرای قالب لغزنده عمودی این است که قالب به ارنفاع 1 تا 1.5 متر در فواصل زمانی متناوب توسط جک به بالا کشیده می شود . در حین بالا کشیدن قالب عملیات بتن ریزی و آرماتور بندی نیز ادامه می یابد و دائما مخلوط بتن تازه از بالا به درون قالب ریخته شده و ضمن حرکت قالب به سمت بالا بتن سخت شده از قسمت زیرین قالب جا می ماند. سرعت حرکت قالب به نحوی تنظیم می شود که بتن در زمان خارج شدن از قالب ضمن تحمل وزن خود، جهت حفظ شکل خود نیز از مقاومت کافی برخوردار باشد. قالب بندی لغزان قائم را می توان بر اساس حرکت پیوسته انجام داد و یا آن را طوری برنامه ریزی کرد که در صورت نیاز به تغییر در ابعاد مقطع ، در ارتفاع معینی متوقف گردد و سپس حرکت لغزان خود را مجددا از سر گیرد. معمولا حرکت قالب لغزان با سرعتی یکنواخت صورت می گیرد.

در صورتی که قالب لغزان دارای توقف باشد ، درزهایی به وجود می آیند که با درزهای میان مراحل بتن ریزی در عملیات ساختمانی با قالب ثابت فرقی ندارد ولی صرفه اقتصادی این سیستم در سرعت بالای ساخت و ساز ، ایمنی ساخت و عملیات قالب بندی ساده تر قابل توجیه است .هزینه استفاده از قالب لغزان با جک هیدرولیک در مقایسه با سایر روش های معمول که جهت حرکت قالب نیاز به تاور دارند، بسیار کمتر است. در واقع مزیت اصلی این سیستم امکان بالا رفتن خودکار قالب بدون نیاز به جرثقیل می باشد. این حرکت در حقیقت توسط جک های هیدرولیکی فک شانه ای که به نوعی قلب سیستم قالب لغزان می باشد صورت می گیرد.

ورود این فن آوری و ساخت این محصول در داخل کشور با قیمت بسیار کمتر نسبت به مشابه تولید شده کشورهای دیگر باعث تحول عظیمی در روش ساخت سیلوها ، برجهای خنک کننده نیروگه ها ، هسته بتنی ساختمان های بلند مرتبه و دیگر پروژه های مرتبط گردیده است.